Nederland telt in de 19e eeuw honderden vaklieden die een luxe rijtuig konden maken, menig noemde zich fabrikant of ‘fabriek’, slechts een handvol groeide uit tot een bedrijf van meer dan vijftig werknemers. Ingenhoes & Buitenweg in De Bilt was daar een van. Deze fabrikanten speelden in op de vraag naar rijtuigen op de talrijke [...]
Dat de Nederlanden in de 17e tot in de 18e eeuw tot de welvarendste landen behoorden is niet te merken aan het aantal karossen dat in ons land is overgebleven. De rijtuigen van de kooplieden van de Verenigde Oost-Indische Compagnie deden in niets onder voor die we heden ten dage zien in bijvoorbeeld Lissabon. Maar [...]
Drie generaties Gerrit Jan Donderwinkel dreven een fabriek van luxe rijtuigen. Niet vanuit een prestigieuze stad als Den Haag of Haarlem, maar vanuit het halfvergeten provinciestadje Doesburg. Het verhaal van deze rijtuigfabriek heeft twee bijzondere kanten: als exporteur naar Nederlands Indië en als bouwer van de Gelderse kapkar. Zo’n kapkar staat in het Nationaal Rijtuigmuseum [...]
In het Nationaal Rijtuigmuseum in Leek staat een ‘open phaeton’ van de vroeger Generaal van Heemstra, een bekend paardenman in zijn tijd en een oudoom van de filmster Audrey Hepburn. Het rijtuigje oogt deplorabel. Maar het is wel een sierlijk ding. Voor die sierlijkheid was rijtuigfabrikant C.A. Teulings uit ’s-Hertogenbosch verantwoordelijk. In 1674 begint Stans [...]
Terwijl andere Nederlandse rijtuigfabrikanten unaniem de Franse mode volgden in hun ontwerpen, pakte Johannes Jacobus Beijnes de boot naar Engeland. Hij combineerde in zijn rijtuigen de Franse sierlijkheid met de strakke Engelse lijnen. In Haarlem bouwde hij een imperium op. Groot in rijtuigen, nog groter in treinstellen. Maar het was een harde werkgever. Was er [...]
In een schuiflade in de bibliotheek van het Nationaal Rijtuigmuseum in Leek liggen twee schitterende pentekeningen van rijtuigen, gesigneerd door Jacob van Bakel, 1905. Het zijn ontwerpen uit een tijd dat de 21-jarige Van Bakel zijn hoofd al lang had gezet op het automobiel. Zijn vader hield hem voor, dat dit de toekomst was. Maar [...]
De duinwagen van de buitenplaats Duinlust bij Overveen is volstrekt uniek. De excentrieke David van der Vliet liet hem in of vlak na 1870 bouwen bij de rijtuigfabriek Van Eck in Amsterdam. Hij liet zich er mee, gereden door een koetsier, voor jachtpartijen door de duinen vervoeren. Om niet weg te zakken in het mulle [...]
Een van de meest charmante rijtuigjes in het Nationaal Rijtuigmuseum is misschien wel het coupeetje van Geesink. Het in de collectie als ‘parkwagentje’ omschreven rijtuigje mist een bokzitting en is met een pony of ezel aan de hand door een park gereden, met mogelijk een hoogbejaarde freule als passagier. De koetsier liep er dus naast. [...]
Waarschijnlijk komt de familie uit het land van Julich (Gulik) ten oosten van Aken. Hoe het voor die tijd zat weten we niet, maar vanaf 1812 wanneer de gemeente Zutphen Peter Wijnand van Gulik inschrijft is die achternaam anderhalve eeuw lang gekoppeld aan het beroep van rijtuigmaker. Een reeks Wijnands van Guliks, zonen en broers [...]
In 1978 verscheen Jan van Peet in het tv-programma Van Gewest tot Gewest. Maar de laatste wagenmaker van Nederland kreeg pas echte bekendheid drie jaar later in de reclamecampagne Vakmanschap is Meesterschap van bierbrouwer Grolsch. Een hele generatie groeide op met het deuntje van die tv-reclame. En het is een feit: Van Peet verhief de [...]