Stichting/doelstelling

De Stichting Hippomobiel Erfgoed heeft als doel het initiëren, begeleiden en/of uitvoeren van projecten rond het ‘rijtuig’. Deze projecten hebben tot doel behoud van, toegankelijk maken van en het creëren van maatschappelijk draagvlak voor het hippomobiel erfgoed in brede zin.

RSIN-nr. 85 63 28 212

Kvk-nr. 65 94 60 22

Diligencelaan 2, 9351 PS Leek
info@hippomobielerfgoed.nl

De stichting heeft de status van culturele ANBI. Voor donateurs van culturele ANBI’s geldt een extra giftenaftrek. Particulieren mogen in hun aangifte inkomstenbelasting een gift aan een culturele ANBI vermenigvuldigen met 1,25 en als gift aftrekken. Ondernemingen die onder de vennootschapsbelasting vallen, mogen 1,5 keer het bedrag van een dergelijke gift aftrekken in de aangifte vennootschapsbelasting.

Bestuur 

Voorzitter: dhr. F.E. Hollaender, Apeldoorn
Secretaris/penningmeester: mevr. H.M. Nijenhuis-Kooman, Leek
Bestuurslid, tevens projectleider: dhr. N.W. Conijn, Wassenaar
Bestuurslid, tevens belast met communicatie: dhr. M. Broekhuis, Markelo

(De bestuursleden ontvangen geen beloning voor hun bestuursactiviteit)

Advies: T. Grever, Amsterdam

Activiteitenverslag t/m 2020, klik hier: activiteiten

Financieel overzicht 2023, klik hier: financieel overzicht 2023

Missie 
Stichting Hippomobiel Erfgoed heeft als missie een actieve bijdrage te leveren aan het behoud van Nederlands hippomobiel erfgoed. Hippomobiel erfgoed bestaat uit het totaal van ensembles (tuigen, voertuigen, livreien e.d.), gebruiken en specifieke behuizingen van paard-getrokken voertuigen. Dit omvat een breed scala van boerengerij en het gebruik daarvan, aan de ene zijde van het spectrum, bedrijfswagens, arrensleden, luxe rijtuigen, tot de Gouden Koets en diens gebruik aan de andere zijde. Dit alles met een specifiek Nederlandse relevantie in het tijdvak 1720-heden.
De Stichting heeft ook als missie om ambachten in relatie tot behoud van het erfgoed in stand te houden en de kennis over dit erfgoed te vergaren, bewaren en uit te dragen. Materieel en immaterieel erfgoed dus.

Doel
De doelen om te komen tot een structurele bijdrage aan het behoud van erfgoed, ambacht en kennis zijn:
a.) Inventarisering, registratie en waardebepaling van het erfgoed.
b.) Behartigen van de belangen van erfgoedbeheerders.
c.) Creëren van maatschappelijk draagvlak voor behoud.
d.) Leveren van kennis en initiëren projecten tot behoud.
e.) Opleiden ambachtslieden.
f.) Doen van wetenschappelijk onderzoek.

Strategie
a.) Inventarisering, registratie en waardebepaling van het erfgoed.

Voor koetshuizen bestaat reeds de toetsing als gemeentelijk en rijksmonument, voor het hippomobiel erfgoed in brede zin zou een vergelijkbare waardebepaling en inventarisatie tot stand moeten komen. Dat is zinvol als criterium voor het stellen van prioriteiten door de individuele beheerders, door fondsen voor het financieren van restauraties en aankopen, en voor overheden om tot een wettelijke bescherming te komen.
Voor rijtuigen heeft in 2014 een zogenoemde Quick-scan plaatsgevonden, waarbij de belangrijkste rijtuigen aan de hand van vaste criteria (symboolwaarde, ijkwaarde etc) zijn opgedeeld in A-,B-,C-categorieën. Die Quick-scan vraagt om verdieping en actualisering. Voorts dient een vergelijkbare inventarisatie plaats te vinden voor andere voertuigen (sleden, bedrijfswagens, boefrenwagens, sjezen), tuigen, livreien en tradities. De Stichting Hippomobiel Erfgoed initieert hierin.

b.) Behartigen van de belangen van erfgoedbeheerders.

De Stichting vormt het platform voor de belangrijkste collectiebeheerders. Onder ‘collectiebeheerders’ worden verstaan kenniscentra, musea of andere organisaties die de voornaamste -nationale- collecties bezitten of de voornaamste rol spelen bij het levend houden van de tradities. Zij zijn vertegenwoordigd in de Adviesraad van de Stichting Hippomobiel Erfgoed, en door die vertegenwoordiging is de stichting het overlegorgaan en het aanspreekpunt voor externe partijen, zoals fondsen en overheden. De Adviesraad komt op gezette tijden bijeen voor kennisuitwisseling (structureel overleg, symposia).

c.) Creëren van maatschappelijk draagvlak voor behoud.

De Stichting wil de verbinding leggen tussen het hippomobiel erfgoed en nieuwe generaties, het erfgoed opnieuw relevant maken. Zij initieert, adviseert, begeleidt en promoot tentoonstellingen en activiteiten. Zij wil het erfgoed laten zien met een landelijke spreiding, in de juiste context en met het ‘verhaal’. Het erfgoed krijgt hierdoor een hogere maatschappelijke relevantie en daarmee waardering. Een museale opstelling dient te voldoen aan het verwachtingspatroon van een modern museumpubliek: multimediaal, spannend uitgelicht, inspelend op meerdere zintuigen en als een beleving. Ook de moderne geschiedenis dient de focus te krijgen van collectiebeheerders en in tentoonstellingen.

De Stichting bevordert dat het ‘verhaal’ rond kan gaan op moderne media. Een eigen website en frequente nieuwsbrieven dienen voor het uitdragen van kennis en als podium voor de vorderingen van de Stichting. Het publiek is zo deelgenoot van lopende restauratie- en tentoonstellingsprojecten. Actieve persvoorlichting en mediapartners gaan er voor zorgen dat het hippomobiel erfgoed ‘top of mind’ komt van menig Nederlander. De Stichting werft ‘vrienden van’ die door slechts het opgeven van NAW-gegevens en e-mailadres op de hoogte blijven van de vorderingen.

De Stichting krijgt bij het uitdragen van haar missie ondersteuning van een Comité van Aanbeveling, met daarin leden met een maatschappelijk aanzien, zoals voorname politici of bekende Nederlanders die het cultureel erfgoed een warm hart toedragen.

d.) Leveren van kennis en initiëren projecten tot behoud.

Om kwalitatieve exposities in te richten is het nodig om objecten van nationaal belang te selecteren en op expositie- en/of gebruikswaardig niveau te brengen. De Stichting initieert en begeleidt hiertoe planmatige restauraties en conservaties, verwerft gelden en mobiliseert experts in restauraties. De Stichting en diens initiatiefnemers waren al betrokken bij projecten voor de kastelen Twickel, Middachten, Heeze, Duivenvoorde, Museum van Loon en nu lopend voor Kasteel de Haar. In de meeste gevallen gaat het om collectiestukken die op bruikleenbasis van Stichting Paard & Karos-Nationaal Rijtuigmuseum terugkeren naar hun oorspronkelijke koetshuis om daar hun ‘verhaal’ in de beste context te vertellen. De Stichting initieert en begeleidt, is in feite uitvoerder.

e.) Opleiden ambachtslieden.

Bij restauratieprojecten en als projectuitvoerder heeft de Stichting de mogelijkheid om van toeleveranciers en restauratiebedrijven te eisen of te vragen om werkervaringsplekken in te richten en om te investeren in oude technieken. Veelal dienen technieken opnieuw te worden uitgevonden, zoals bijvoorbeeld het maken van wasdoek, vuur-vergulden, het opleggen van latoenkoper etc., om, tot een museaal verantwoorde restauratie te komen. En het is cruciaal om tot een spreiding van restauratiebedrijven te komen, bijvoorbeeld door het laten uitvoeren van deelrestauraties, om de kennis en ervaring breder te waarborgen en te komen tot een zekere vorm van marktwerking (benchmark).

g.) Doen van wetenschappelijk onderzoek.

De Stichting draagt het menselijke verhaal achter het erfgoed uit, maar wil het ‘rijtuig’ uit de hobbysfeer trekken. Dat kan door het doen van toetsbaar, feitelijk onderzoek. De Stichting initieert opleidings- en onderzoekstrajecten. Bij restauratieprojecten voor musea ontstaat de mogelijkheid voor afstudeerprojecten of studie ten behoeve van publicaties. Voorbeelden zijn het Schutter & van Bakel-onderzoek bij het Van Loon Museum, of de totstandkoming van een wetenschappelijk werk over koetshuizen in opdracht van de Nederlandse Kastelenstichting.

f.) Financiering

Bij restauraties is altijd sprake van partnerschappen die eigen bijdragen leveren. Dit kan zijn een direct geldelijke bijdrage, dan wel door het leveren van inspanning die is te kapitaliseren. Aanvullend doet de Stichting aan fondswerving bij relevante fondsen die een gelijk doel nastreven. Maar dit zijn per definitie geoormerkte gelden voor specifieke projecten. Bij een project van nationaal belang, zoals een manifestatie die speelt over meerdere locaties en over een langere periode, is het oogmerk om in aanmerking te komen als beneficiant van de BankGiro-Loterij.
De Stichting zelf moet het hebben van giften van particulieren en bedrijven, en heeft daartoe de status van Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) verworven. Daarmee is een gift voor de gever fiscaal aftrekbaar en is de Stichting niet belastingplichtig op nalatenschappen en schenkingen.

Gerealiseerde en lopende projecten van Stichting Hippomobiel Erfgoed:

• Restauratie & presentatie rijtuigen, tuigen, livreien Museum van Loon, Amsterdam (vanaf 2011)
• Restauratie & presentatie van rijtuigen Kasteel Middachten (lopend)
• Restauratie ezelwagen en tuigage Kasteel Heeze (2016)
• Restauratie & presentatie Galaberline Van Heeckeren, Kasteel Twickel (2017)
• Restauratie parkrijtuigen Kasteel Duivenvoorde (2018)
• Organisatie parkrijtuigendag op Kasteel Duivenvoorde (2018)
• Restauratie tuigage Kasteel Rozendaal
• Presentatie rijtuigen Kasteel Maarsbergen op EK Eventing (2019)
• Restauratie rijtuigen Kasteel de Haar (lopend)
• Mede-initiatief koetshuizenonderzoek (lopend)